I will speak in spoiler terms in the context of the next episodes, I came up with quite a long text, and there will be no further introduction, maybe I will divide the next parts into a spoiler and a spoiler-free part, if it will be popular among readers.
[Introduction - what is One Piece?]
Yesterday, the first episode of one of the most interesting series of this year debuted - an adaptation of the famous comic book "One Piece". ", or "Dragon Ball Z". The latter is probably the most popular anime to come out of Japan, a title that inspired Eiichiro Oda and many other creators. All the American characters I mentioned before DBZ are probably known to everyone, probably even our grandparents' generation would say a few things about 2 out of 3 characters. DBZ is similar, from 1989 to 1996, the anime was shown in 81 countries, and we are talking about official distribution (because in those days, piracy on TV was not something unknown, even Poland TV stole the content of some foreign TV stations) + since 1996, it's been a while. access to TV and foreign channels, there will be at least one person who will tell me something about DBZ. And if I ask in Europe, Asia, North America or South America, I'll probably find at least one person from our or our parents' generation who will tell me a few things about Goku, Vegeta and the rest of the characters in this comic. Under torture or if I offer financial gratification.
OP enjoys less popularity but is a well-known title in Europe, less in America, and in Japan for many years, it was in the top 5 of the most-bought comics, often taking 1st place for several years in a row. Now it is less popular, but still - Oda, his wife, children, grandchildren will never know hunger and other existential problems (extra resources, position, house or apartment) that plague us. I remember how OP was promoted in Poland when I was 13 (and the first mentions were probably even earlier in the Polish press). The comic and anime appeared in Italy in 2001 (one of the first countries that OP aired outside of Japan), the comic came to France even earlier, in 1997 (anime in 2003). The English got the anime in April 2005, but unfortunately they were unlucky and got the trashiest, censored and corrupted version the Americans had made. And this is not censorship, cutting out less attractive threads, as in "Tekkaman Blade" or "Gatchaman" (both known in Poland - "Teknoman" known from my teenage period, "War of the Planets" could already be seen by our parents in During the PRL, my mother watched it with her brother and years later, when she saw me watching Gatchaman on Fox Kids, she was surprised that this anime was still coming out). As for Germany, and this country is of particular importance to Polish viewers, because there we could watch many anime for the first time (not everyone had access to Polonia 1 or RTL7 or American cartoon channels), anime appeared in 2003, and comic book in 2001. I will not cite the sales results, because apart from the UK, these are very good. I don't know what the situation is in Poland, but anime has been growing in popularity for several years - I know, because from some point I was up to date with anime - one episode a week comes out, on Sunday.
Links about censorship in England and USA:
I compared OP to DBZ, because they have a lot in common, but they also have a lot in common. One of those things is the story - DBZ is immediately really good or very good (the latter less often) in terms of story. The fact is, it is simple, but as Akira Toriyama really wanted to create individual seasons (planet Namek, androids and cyborgs, up to a point Cell and Buu), DB can impress even against the backdrop of many titles, which are overwhelmingly better from his "father" in almost every respect. "One Piece" is by no means a simple title, as it might seem after 1, and probably subsequent episodes. This title, like few series, gains with each season. Many series show the most beautiful things at the beginning, later seasons are sometimes better or worse clipping coupons. OP, on the other hand, apart from the quality of some ideas, pacing, restrictions due to the selected medium and publishing cycle in Japan (in short, creating each episode of a comic book is very hard work. Sweat pours down your ass every week - imagine that you have to come up with a plot, pictures, then improve it, and then draw it without having a full week!), it spins up like a well-oiled machine. The plot branches out into new threads, relationships between organizations and characters thicken and deepen, we have a lot of fantastic worlds, a multitude of races (it's easier to say who isn't there than to list who is!), there are so many important characters that you won't be able to remember everyone, the power system (translating in short - let's say it's about the ability to wield melee weapons and magic) is well designed and thought out, it works on the principle of rock-paper-scissors and a weaker individual can defeat someone with whom he theoretically has no chance. This is literally an epic world with the opulence characteristic of the author of Lord of the Rings. And I am absolutely not exaggerating when comparing the author of OP to Tolkien, he worked hard for this title.
[Spoiler-free review]
Before I get to the actual opinion, I need to say something else. Anime adaptations are a relatively new topic in pop culture. Ok, there was "Dragon Ball: Evolution" and similar attempts to transfer to the language of the film / series, but with varying, often poor results. I won't elaborate on them, other than "Cowboy Bebop", which was Netflix's first attempt. I will say this, I don't like anime (stack the pile), I don't like any anime from the great and talented director like Shinchiro Watanabe (set the pile on fire), except "Sakamichi no Apollon", but I liked the series moderately (petrol prepared? for these heresies I should burn longer, and pouring gasoline on me would be an act of grace). I will never watch it because I have too long a list of things to watch, but for dinner and relaxing after work, it was fully suitable. And yes, I know I'm in the total minority. It seems to me that "One Piece" is the first American, good attempt to transfer OP to another medium. Not everything can be transferred, after all, it's a completely different culture, and in addition we are talking about a cartoon where the only limits are the skills of the creator and his own imagination. Some cringe things have been and will probably stay (I mean a certain character that appeared in the comics much too quickly, as the author himself admitted - we will probably see her in season 4), they already slightly annoyed me in the anime, and they won't be here better... Well, but it's a trifle compared to many great things, you can turn a blind eye.
Fortunately, everything else has been transferred in accordance with the spirit and idea of the original. It's no coincidence that I'm not saying that they were moved according to the manga, because I would be lying. However, in this case, it's an advantage. Firstly, they corrected one of the few big mistakes of Eiichiro Oda (the pirate hunter thread was abandoned in the comic, even though it had and still has huge potential), secondly, Eiichiro Oda created a very rich world and not using it fact would be not only unwise, but also harmful. Why limit yourself? Just because it wasn't there in the beginning? The whining of purists must be ignored. The more so that the OP is quite empty at the beginning - most of the threads that the anime spends too much time on are 5, max 10 minutes for the series, so we have plenty of space to develop. Let's show the beauty of this world! Let's absorb it! Let's have fun with it! Let's not be ashamed of it!
As for the characters, it's better than in "The Witcher". Attention, another controversial opinion - with all my complaints about the 1st, and especially the 2nd season (because I haven't seen the 3rd, the fight with Vilgefortz was enough for me), it's this bunch of bunglers who presented the characters and the introduction to the Sapkowski saga, really well. Yennefer, Calanthe, Ciri and Dandelion are roughly as I met them in the book and in the game. Of course, they differ in the degree of emphasis on certain issues (which can be seen especially in Geralt, because in fact he was a grumpy whiner, but he was also not stupid and able to conduct philosophical discussions with really good effect and substantive arguments, which the showrunner overlooked), but the story and performance character core, it worked. Coming back to OP, Luffy is Luffy - he exudes positive energy, he literally has a nuclear reactor up his ass - he's full of him everywhere, he can't stay in one place, if he insists on something, it's impossible to convince him to change his mind. Roronoa Zoro is a quiet chad, he likes to fight, he likes challenges, he likes alcohol, he is honorable and does not hesitate to use violence - no Zoro like in the anime. In addition, he does not look as thin as at the beginning of the anime and finally I feel that he is a real tank of this crew (tank - a character who in the nomenclature of anime, games, pop culture is a big guy whose job is to take damage on himself). Awesome back, I want one! Nami is a thief, she lies very often, manipulates her female assets (appearance and personal charm). I won't say the rest because it's a spoiler. Garp moves with the same esteem as in the anime - feel that he is an important and strong character, and that he is different from the original? Get used to it, even if OP gains great popularity, there will be more or less simplifications. I don't feel much power from Shanks, he still looks to me like redhead Ryan Gosling who wanted to be a slag, but I felt something seeing his interactions with the crew (great detail!!! I like that the creators wisely transfer such elements from anime to the series!) and attitude towards others. Alvida, Coby and Helmeppo are... Helmeppo, Coby and Alvida, I can't say much more without spoilers. Morgan looks like in the anime - comedic. I don't remember if the anime had the same vibe and exactly the same scenes, but I had the impression that the creators were inspired by some musclemen who admire their musculature, position and alleged awesomeness. Like in some old American comedies or B-movies (or anime - "Hajime no Ippo" - Mamoru Takamura and his beta-orbiters or the first 3 seasons of "Jojo's Bizzare Adventure") - I like this treatment! Morgan memes and jokes need to be brought back into fashion.
In terms of effects, me and Desther were 100% right about Luffy's special effects. Some things in anime are hard to move, and rubber power is one of them. You can throw hundreds of millions of dollars into it, and someone will come up and say "oh, that looks cheap," if not today, then next year. There will always be few who stuff a duck, who knows how capacious a duck's ass can be - some elements from the pages of a comic book, no matter if American, Japanese or French, are a similar bottomless pit. As the guys from the End Credits wisely pointed out on yesterday's livestream (Polish YT channel about pop culture), if the characters are ok, we want to watch them, we are curious about this strange and colorful world, we like the atmosphere, we can ignore such trifles. It wouldn't look much better, even Disney gave up on their show, and they have much more resources. In general, it looks tolerable, sometimes comical, like in old cartoons, but you can live with it. The rest of the effects look better, although you can still often see that it's CGI (Seagull at the beginning), but IMO it's not bad. Other than that, the fights, Zoro using a sword, Nami using a stick all look good. Maybe sometimes a bit artificial, but I definitely feel it less than with "Cowboy Bebop". For the first successful anime adaptation (so I conclude from the ratings of those who have already watched the series), it's a really good result! The atmosphere of the anime has been preserved, you can feel the chemistry between the actors (surprisingly even in the case of Nami, which surprised me), the changes that have been made are 95% good and necessary. It's hard to say anything more without spoilers at the moment.
I hope you liked it. I will try to post a review for each episode. How did you like it?
Spoilerowo będę mówił w kontekście kolejnych odcinków, wyszedł mi dość długi tekst, a kolejnego wprowadzenia już nie będzie, może podzielę kolejne części na część spoilerową i bezspoilerową, o ile będzie się cieszył popularnością wśród czytelników.
[Wstęp - czym jest One Piece?]
Wczoraj zadebiutował 1 odcinek, jednego z ciekawiej zapowiadających się seriali tego roku - adaptacja słynnego komiksu "One Piece'. Żeby Wam to zobrazować, Eiichiro Oda jest tak samo ważną personą dla światowego komiksu, co autorzy "Spidermana", "Batmana", "Supermana", czy "Dragon Ball Z". Ten ostatni to prawdopodobnie najpopularniejsze anime, jakie wyszło poza Japonię, tytuł który zainspirował Eiichiro Odę i wielu innych twórców. Wszystkie amerykańskie postacie, które wymieniłem przed DBZ, są znane prawdopodobnie każdemu, pewnie nawet pokolenie naszych dziadków powiedziałoby parę rzeczy na temat 2 z 3 postaci. W przypadku DBZ jest podobnie, od 1989 do 1996, anime zostało wyświetlone w 81 krajach, a mówimy tu o oficjalnej dystrybucji (bo w tamtych czasach, piractwo w telewizji nie było czymś nieznanym, nawet Polska telewizja kradła content niektórych zagranicznych stacji telewizyjnych) + od 1996, minęło trochę czasu. Kilkukrotnie wypowiedziałem hasło, że prawdopodobnie w każdym mieście w cywilizowanej i pół-cywilizowanej części świata, które liczy sobie co najmniej 10 tysięcy mieszkańców, 30 lat temu były tam dzieci, dostęp do telewizji i zagranicznych kanałów, znajdzie się co najmniej jedna osoba, która coś mi powie na temat DBZ. A jeżeli zapytam w Europie, Azji, Ameryce północnej lub Ameryce południowej, to zapewne znajdę co najmniej jedną osobę z naszego lub pokolenia naszych rodziców, która powie mi kilka rzeczy na temat Goku, Vegety i pozostałych bohaterów tego komiksu. Pod wpływem tortur lub jak zaoferuję finansową gratyfikację.
OP cieszy się mniejszą popularnością, ale jest znanym tytułem w Europie, mniej w Ameryce, zaś w Japonii przez wiele lat, było w top-5 najchętniej kupowanych komiksów, często zajmując 1 miejsce i to przez kilka lat z rzędu. Teraz jest mniej popularne, ale nadal - Oda, jego żona, dzieci, wnuki nigdy nie zaznają głodu i innych problemów egzystencjalnych (dodatkowe zasoby, pozycja, dom lub mieszkanie na własność), które nas trapią. Pamiętam, jak OP było promowane w Polsce, jak miałem 13 lat (a pierwsze wzmianki pewnie były jeszcze szybciej w polskiej prasie). Komiks i anime pojawiły się we Włoszech w 2001 roku (jeden z pierwszych krajów, które wyemitował OP poza Japonią), komiks trafił do Francji jeszcze wcześniej, bo w 1997 roku (anime w 2003). Anglicy dostali anime w kwietniu 2005, ale niestety mieli pecha i dostali najbardziej śmieciową, ocenzurowaną i zepsutą wersję, którą stworzyli Amerykanie. I nie jest to cenzura, wycinanie mniej atrakcyjnych wątków, jak w "Tekkaman Blade", czy "Gatchaman" (oba znane w Polsce - "Teknoman" znane z mojego nastoletniego okresu, "War of the Planets" natomiast mogli już obejrzeć nasi rodzice w czasie PRL-u, moja mama oglądała ze swoim bratem i po latach, jak zobaczyła że sama oglądam "Gatchaman" na Fox Kids, dziwiła się, że to anime nadal wychodzi). Jeśli chodzi o Niemcy, a ten kraj ma szczególne znaczenie dla polskich widzów, bo tam mogliśmy obejrzeć po raz pierwszy nie jedno anime (nie każdy miał dostęp do kanałów Polonia 1 lub RTL7 lub amerykańskich kanałów z kreskówkami), anime pojawiło się w 2003, zaś komiks w 2001. Nie będę przytaczał wyników sprzedaży, bo pomijając UK, te są bardzo dobre. Nie wiem, jak wygląda sytuacja w Polsce, ale anime ma rosnącą popularność kilkunastu lat - wiem, bo od pewnego momentu, byłem na bieżąco z anime - wychodzi jeden odcinek tygodniowo, w niedzielę.
Linki o cenzurze w Anglii i USA:
Porównałem OP do DBZ, bo wiele je łączy, ale wiele też je dzieli. Jedną z tych rzeczy jest fabuła - DBZ momentalnie jest naprawdę dobre lub bardzo dobre (to drugie rzadziej) pod względem fabuły. Fakt, jest ona prosta, ale jak Akirze Toriyamie naprawdę się chciało tworzyć poszczególne sezony (planeta Namek, androidy i cyborgi, do pewnego momentu Cell i Buu), to DB potrafi zrobić wrażenie nawet na tle wielu tytułów, które w miażdżącej większości, są lepsze od swojego "ojca" pod niemal każdym względem. "One Piece" bynajmniej nie jest prostym tytułem, jakby się mogło wydawać po 1, jak i zapewne kolejnych odcinkach. Ten tytuł, jak niewiele seriali, zyskuje wraz z każdym sezonem. Wiele seriali, najpiękniejsze rzeczy pokazuje na początku, późniejsze sezony są niekiedy lepszym lub gorszym odcinaniem kuponów. OP natomiast, pomijając jakość niektórych pomysłów, pacing, ograniczenia wynikające z powodu wybranego medium i cyklu wydawniczego w Japonii (mówiąc w dużym skrócie, tworzenie każdego odcinka komiksu, to bardzo ciężki zapierdol. Pot się leje po dupie co tydzień - wyobraźcie sobie, że musicie wymyślić fabułę, obrazki, potem to poprawić, a następnie narysować, nie mając pełnego tygodnia!), rozkręca się jak dobrze naoliwiona maszyna. Fabuła rozgałęzia się na nowe wątki, relacje między organizacjami, a postaciami zagęszczają i pogłębiają się, mamy mnóstwo fantastycznych światów, mnogość ras (łatwiej powiedzieć, kogo tam nie ma niż wymienić, kto jest!), istotnych postaci jest tyle, że nie zdołacie zapamiętać wszystkich, system mocy (tłumacząc w skrócie - powiedzmy że chodzi o umiejętność władania bronią białą i magią) jest świetnie zaprojektowany i przemyślany, działa na zasadzie papier-kamień-nożyce i słabszy osobnik, może pokonać kogoś, z kim teoretycznie nie ma szans. To jest dosłownie epicki świat o przepychu charakterystycznym dla autora "Lord of the Rings". I absolutnie nie przesadzam, porównując autora OP do Tolkiena, ciężko pracował na to miano.
[Opinia bez spoilerów]
Zanim przejdę do faktycznej opinii, muszę powiedzieć coś jeszcze. Adaptacje anime to stosunkowo świeży temat w popkulturze. Ok, było "Dragon Ball: Evolution" i podobne próby przeniesienia na język filmu / serialu, ale z różnym, często słabym skutkiem. Nie będę rozwijał ich tematu, poza "Cowboy Bebop", który był pierwszą próbą Netflixa. Powiem tak, nie lubię anime (szykujcie stos), nie lubię żadnego anime od świetnego i utalentowanego reżysera, jakim jest Shinchiro Watanabe (podpalajcie ten stos), poza "Sakamichi no Apollon", za to umiarkowanie polubiłem serial (benzyna przygotowana? Chociaż nie, za te herezje powinienem dłużej płonąć, a polanie mnie benzyną, byłoby aktem łaski). Nigdy go nie obejrzę, bo mam zbyt długą listę rzeczy do obejrzenia, ale do kolacji i relaksu po pracy, w pełni się nadał. I tak, wiem, że jestem w totalnej mniejszości. Wydaje mi się, że "One Piece" jest pierwszą Amerykańską, dobrą próbą przeniesienia OP na inne medium. Nie wszystko da się przenieść, w końcu to zupełnie inna kultura, a w dodatku mówimy o kreskówce, gdzie jedynymi ograniczeniami są umiejętności twórcy i jego własna wyobraźnia. Niektóre cringe'owe rzeczy zostały i pewnie zostaną (mam na myśli pewną postać, która w komiksie pojawiła się zdecydowanie za szybko, co przyznał sam autor - pewnie zobaczymy ją w 4 sezonie), one już mnie lekko drażniły w anime, a tutaj nie będzie lepiej... No ale to drobnostka wobec wielu świetnych rzeczy, można przymknąć oko.
Na szczęście cała reszta została przeniesiona zgodnie z duchem i zamysłem pierwowzoru. Nieprzypadkowo nie mówię, że przeniesiono je zgodnie z mangą, bo bym skłamał. Jednakże w tym przypadku to zaleta. Po pierwsze, poprawili jeden z niewielu, dużych błędów Eiichiro Ody (chodzi o wątek łowców piratów, który został porzucony w komiksie, mimo że miał i nadal ma, olbrzymi potencjał), po drugie, Eiichiro Oda stworzył bardzo bogaty świat i nie korzystanie z tego faktu, byłoby nie tylko niemądre, ale i szkodliwe. Czemu się ograniczać? Tylko dlatego, że nie było tego na początku? Trzeba ignorować marudzenie purystów. Tym bardziej, że OP jest na początku dość puste - większość z tych wątków, którym anime poświęca zbyt dużo czasu, to 5, max 10 minut dla serialu, przez co mamy mnóstwo przestrzeni do zagospodarowania. Eksponujmy piękno tego świata! Chłońmy go! Bawmy się nim! Nie wstydźmy się go!
Jeśli chodzi o postacie, to jest lepiej niż w "Wiedźminie". Uwaga, kolejna kontrowersyjna opinia - przy wszystkich moich zarzutach wobec 1, a zwłaszcza 2 sezonu (bo 3 nie widziałem, walka z Vilgefortzem mi wystarczyła), to ta banda partaczy, przedstawiła postacie i wstęp do sagi Sapkowskiego, naprawdę dobrze. Yennefer, Calanthe, Ciri i Jaskier są z grubsza tacy, jak ich poznałem w książce i grze. Wiadomo, różnią się stopniem nacisku na pewne kwestie (co widać zwłaszcza po Geralcie, bo faktycznie, był mrukliwą marudą, ale był też niegłupi i zdolny do prowadzenia filozoficznych dyskusji z naprawdę dobrym skutkiem i merytorycznymi argumentami, co showrunnerka przeoczyła), ale historia i przedstawienie core'u charakteru, udało się. Wracając do OP, Luffy to Luffy - epatuje pozytywną energią, ma dosłownie reaktor atomowy w dupie - wszędzie go pełno, nie może ustać w jednym miejscu, jak się na coś uprze, to nie da się go przekonać do zmiany zdania. Roronoa Zoro jest cichym chadem, lubi się bić, lubi wyzwania, lubi alkohol, jest honorowy i nie waha się stosować przemocy - no Zoro jak w anime. Na dodatek nie wygląda tak chudo, jak na początku anime i w końcu czuję, że to prawdziwy tank tej załogi (tank - postać, która w nomenklaturze anime, gier, popkulturze, jest dryblasem, którego zadanie jest przyjmowanie obrażeń na siebie). Zajebiste plecy, chcę takie mieć! Nami jest złodziejką, bardzo często kłamie, manipuluje swoimi żeńskimi atutami (wyglądem i urokiem osobistym). Reszty o niej nie powiem, bo to spoiler. Garp porusza się z taką samą estymą, co w anime - czuć że to ważna i silna postać, a że różni się od pierwowzoru? Przyzwyczajcie się, nawet jak OP zdobędzie dużą popularność, to będą większe lub mniejsze uproszczenia. Nie czuję za bardzo potęgi od Shanksa, nadal wygląda dla mnie jak rudy Ryan Gosling, który zechciał zostać żulem, ale coś tam poczułem, widząc jego interakcje z załogą (świetny detal!!! Podoba mi się to, że twórcy mądrze przenoszą takie elementy z anime do serialu!) oraz postawę wobec innych. Alvida, Coby i Helmeppo, to... Helmeppo, Coby i Alvida, trudno mi cokolwiek więcej powiedzieć bez spoilerów. Morgan wygląda, jak w anime - komediowo. Nie pamiętam, czy w anime był taki sam vibe i dokładnie takie same sceny, ale miałem wrażenie jakby twórcy inspirowali się jakimiś mięśniakami, którzy zachwycają się swoją muskulaturą, pozycją i rzekomą zajebistością. Jak w jakiś starych amerykańskich komediach lub filmach akcji klasy B (lub anime - "Hajime no Ippo" - Mamoru Takamura i jego beta-orbiterzy lub pierwsze 3 sezony "Jojo's Bizzare Adventure") - podoba mi się ten zabieg! Trzeba przywrócić modę na memy i żarty z Morgana.
Jeżeli chodzi o efekty, to ja i Desther mieliśmy 100% racji co do efektów specjalnych u Luffy'ego. Niektóre rzeczy z anime są trudne do przeniesienia, a gumowa moc jest jedną z nich. Można w to wrzucić setki milionów dolarów, a i tak ktoś podejdzie i powie "o, to wygląda tanio", jak nie dziś, to za rok. Zawsze będzie mało, kto faszerował kaczkę, ten wie jak pojemna może być kacza dupa - podobną studnią bez dna są niektóre elementy z kart komiksu, nie ważne, czy Amerykańskiego, Japońskiego, czy Francuskiego. Jak to mądrze zauważyli chłopaki z Napisów Końcowych na wczorajszym livestreamie (polski kanał na YT o popkulturze), jeżeli postacie są ok, chcemy je oglądać, ciekawi nas ten dziwny i kolorowy świat, klimat nam przypadnie do gustu, to możemy zignorować takie drobnostki. Dużo lepiej by to nie wyglądało, nawet Disney się poddał w swoim serialu, a dysponują dużo większymi zasobami. Generalnie wygląda to znośnie, czasami komicznie, jak w starych kreskówkach, ale da się przeżyć. Reszta efektów wygląda już lepiej, choć nadal często widać, że to CGI (Mewa na początku), ale IMO nie jest źle. Poza tym, walki, Zoro posługujący się mieczem, Nami korzystająca z kija - wszystko to wygląda dobrze. Może czasami lekko sztuczno, ale zdecydowanie słabiej to odczuwam niż przy "Cowboy Bebop". Jak na pierwszą udaną adaptację anime (tak wnioskuję po ocenach tych, którzy już serial obejrzeli), to naprawdę dobry wynik! Klimat anime został zachowany, czuć chemię między aktorami (o dziwo nawet w przypadku Nami, co mnie zdziwiło), zmiany które dokonano w 95% uważam za dobre i konieczne. Trudno cokolwiek na ten moment powiedzieć więcej bez spoilerów.
Mam nadzieję, że się podobało. Postaram się wrzucać opinię o każdym jednym odcinku. A jak Wam się podobało?
O... miło Cię ponownie tu widzieć :) fajnie, że piszesz bo lubię czytać Twoje teksty
DZiękuję za miłe słowa :). Przypomniałem sobie o blurcie, bo potrzebuję kasy, cały czas publikuję na peakd :).